LIGHTNESS (Festival opdracht, wereldpremière)
Lightness is een concert met verhalen, muziek, gesproken en gezongen tekst. Deze uitdagende voorstelling onderzoekt zintuiglijke perceptie door visuele ervaringen verbaal te beschrijven en kleuren muzikaal te vertalen. Hoe klinkt ‘rood’? Hoe beschrijf je ‘groen’ zonder dat het ziet? En hoe beleven we kunst, muziek en koorzang als collectief terwijl onze individuele ervaringen uniek blijven?
De voorstelling is geïnspireerd door een bijzonder moment in de kunstgeschiedenis: in oktober 1907 bezocht schrijver Rainer Maria Rilke een tentoonstelling van Paul Cézanne. In brieven aan zijn vrouw beschreef hij zijn zintuiglijke ervaringen bij de schilderijen – niet alleen als liefdesbrieven aan haar, maar ook als ode aan Cézannes kunst. De tentoonstelling is grotendeels verloren gegaan en Rilkes beschrijvingen vormen daardoor een speculatieve, zoniet virtuele, poëtische catalogus van wat tentoongesteld had kúnnen zijn. Tegelijkertijd vormen die woorden het enige beeld dat we van de tentoonstelling hebben.
Deze voorstelling draait om hoe we dingen kunnen ervaren als we ze niet zien. Zoals Rilke de werken van Cézanne beschreef aan zijn vrouw. Zij heeft ze nooit gezien en wij ook niet, toch ervaren we ze door zijn woorden. Deze beelden worden tijdens de voorstelling opnieuw tot leven gewekt, maar nu door klank. Dit mede door een koor dat bestaat uit zangers met een visuele beperking. Om het publiek te laten voelen hoe je muziek ervaart als je niets ziet, vindt de voorstelling deels plaats in het donker.
Lightness is een opdracht van The Big Sing, in coproductie met stichting Ensemble Klang, en brengt een nieuwe compositie van Pete Harden met teksten van Rilke samen. De voorstelling is een hedendaagse reflectie op zintuiglijke ervaringen. In een donkere setting beoogt de voorstelling abstracte kleuren, texturen en landschappen op te wekken. De dramaturgie en tekst worden verzorgd door Avenue Azure en de Belgische schrijver Tomas Serrien, die o.a. onderzoek deed naar de beleving van muziek door mensen met een sensorische beperking. Hij schreef hierover het boek Klank: een filosofie van de muzikale ervaring.
“[Saskia Lankhoorn] … is a virtuoso of contemporary music…” – The New York Times
Pete Harden heeft een “eigen soort verfrissende minimalisme […] een zeer persoonlijke schrijfstijl [een en] grote oorspronkelijkheid” juryrapport voor de Matthijs Vermeulen Prijs 2023
“een indrukwekkend concert […] originele combinatie […] loepzuiver gezongen” over Hollands Collectief vocaal kwartet Wilma Hartsuiker en Judith Heeres – Goede Rede Concerten Almere
Avenue Azure staat om hun sferische ‘almost songs’ dat invloeden combineert van alternatieve muziek, folk en dreamy pop.
Pete Harden: compositie, gitaar
Saskia Lankhoorn: piano, keyboards, zang
Hollands Collectief is een vocaal ensemble, bestaande uit koorzangers pur sang met brede ervaring in diverse professionele koren, zoals het Nederlands Kamerkoor, Cappella Amsterdam en Amsterdam Baroque Choir.
Elisabeth Blom: sopraan
Hebe de Champeaux: alt
Edward Ross: tenor
Kees Jan de Koning: bas
Het Oorzaak Koor: zangers met een visuele beperking
Muziek: Pete Harden & Avenue Azure
Dramaturgie & tekst: Tomas Serrien
Lightness is een coproductie van Festival The Big Sing en Stichting Ensemble Klang.